Η εξέγερση της αγροτιάς- ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

>> Σάββατο 8 Μαρτίου 2014


Σάββατο 6 (19) του Μάρτη του 1910. Αγροτικό συλλαλητήριο, στη Λάρισα με αίτημα την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών. Σ' ένα χωριουδάκι έξω από τη Λάρισα, στο Κιλελέρ(Κυψέλη), κολίγοι συγκεντρώθηκαν για να επιβιβαστούν στο τρένο και να πάνε στο συλλαλητήριο. Οταν ήρθε το τρένο από το Βόλο, θέλησαν ν' ανέβουν χωρίς εισιτήριο, θεωρώντας ότι για μια φορά και γι' αυτή την ειδική περίπτωση είχαν το δικαίωμα να ταξιδέψουν δωρεάν.
Στο τρένο βρισκόταν και ο διευθυντής των θεσσαλικών σιδηροδρομικών γραμμών, Πολίτης, συνοδεύοντας τον Γερμανό δημοσιογράφο Φίσερ. Ακούγοντας ότι οι κολίγοι δε θέλουν να πληρώσουν εισιτήριο, διέταξε τους σιδηροδρομικούς να τους κατεβάσουν. Οι κολίγοι, βλέποντας πως υπήρχε στρατός στο τρένο, κατέβηκαν, αλλά το πετροβόλησαν. Το τρένο έφυγε, αλλά σε μικρή απόσταση παραπέρα άλλη μια ομάδα κολίγων, γύρω στα 800 άτομα, με κόκκινες σημαίες, προσπάθησαν να το σταματήσουν ζητώντας να τους μεταφέρει χωρίς εισιτήριο. Βρίζοντας, πάλι, χυδαία ο Πολίτης ζήτησε από τον αξιωματικό που ήταν επικεφαλής των στρατιωτών από το Βόλο, να «προστατεύση την έννομον τάξιν». Κι αυτός διέταξε τους ευζώνους και τους φαντάρους να πυροβολήσουν εναντίον των κολίγων.
Δύο αγρότες - ο Νταφούλης και ο Μπόκας - πέφτουν νεκροί κι ένας άλλος πληγώνεται βαριά. Το τρένο συνεχίζει την πορεία του και φτάνει στο σταθμό του Τσουλάρ (Μελία),όπου είναι μαζεμένοι πολλοί κολίγοι. Σταματάει εκεί κι αρχίζει ο πετροβολισμός του. Οι τσολιάδες ξαναρίχνουν στο ψαχνό κι η γη ξαναβάφεται στο αίμα. Ο Ακριβούλης μένει στον τόπο, ο Μπατάλας λαβώνεται βαριά κι άλλοι δεκαπέντε κολίγοι ελαφρύτερα.
Οι δολοφονικές επιθέσεις του στρατού κατά των κολίγων γίνονται γνωστές στ' αδέλφια τους που είναι συγκεντρωμένοι στη Λάρισα κι αρχίζουν να διαμαρτύρονται. Οι δυνάμεις καταστολής ζητούν τη διάλυσή τους, αλλά αυτοί δεν υποχωρούν. Φωνάζοντας «κάτω οι τσιφλικάδες» κινούνται κατά κύματα προς την πλατεία της πόλης.
Ο υπίλαρχος Χρύσης και ο ανθυπίλαρχος Σκανδάλης διατάζουν πυρ και ο αγρότης Μπάνταρης πέφτει στο χώμα. Τραυματίζονται ακόμα ο Γκολέμας και ο Καραμπέρης. Τα θύματα θα ήταν πολύ περισσότερα αν κάποιοι υπαξιωματικοί από το Βόλο και τον Πειραιά, που είχαν φιλοαγροτικά αισθήματα και προοδευτικές ιδέες, δε ζητούσαν από τους φαντάρους να μη «χτυπάνε στο ψαχνό».
Παρά τις άγριες επιθέσεις, οι αγρότες καταφέρνουν να φτάσουν στην πλατεία, μπροστά στο ξενοδοχείο «Πανελλήνιον», όπου πραγματοποιείται η μεγάλη συγκέντρωση. Εκεί, κάποιοι πολιτικάντηδες - δήμαρχοι και άλλοι - πήγαν να πάρουν το λόγο, αλλά οι κολίγοι δεν τους άφησαν.
Στο ψήφισμα που εγκρίθηκε και στάλθηκε τηλεγραφικώς στην κυβέρνηση και στη Βουλή αναφέρεται: «Απας ο γεωργικός λαός Λαρίσης συνελθών πανοικεί σήμερον Λάρισαν ίνα εκφράση βαθύν πόνον και πικρόν παράπονον διά την υποβολήν και επιψήφισιν του νόμου περί απαλλοτριώσεως των τσιφλικίων και προικοδοτήσεως γενναιοτέρας του Γεωργικού Ταμείου.
Απαιτεί:
α) Την άμεσον επιψήφισιν του νομοσχεδίου περί απαλλοτριώσεως των τσιφλικίων και διανομήν των Ζαππείων κτημάτων.
β) Την γενναιοτέραν προικοδότησιν του Γεωργικού Ταμείου διά της διαθέσεως του όλου φόρου των αροτριώντων κτηνών και παντός ό,τι νομίζει η κυβέρνησις καλύτερον.
γ) Εκφράζει την βαθείαν λύπην και οδύνην του διά την εκ μέρους των αρχών της πολιτείας άδικον επίθεσιν κατά του φιλησύχου και νομοταγούς λαού, ου θύματα υπήρξαν άοπλοι και λευκοί σκλάβοι της Θεσσαλίας».
Η κυβέρνηση Δραγούμη όχι μόνο δε νοιάστηκε για τα προβλήματα και τα αιτήματα των κολίγων, αλλά έβγαλε διαταγή να πιαστούν και να φυλακιστούν οι «πρωταίτιοι». Εκατοντάδες Θεσσαλοί αγρότες, που συμμετείχαν στην κινητοποίηση, κλείστηκαν, επί μήνες, στις φυλακές Χαλκίδας και Λαμίας...
Αλλά ο αγώνας των κολίγων δεν πήγε χαμένος αφού αργότερα το κράτος αναγκάστηκε να προχωρήσει στην απαλλοτρίωση των τσιφλικιών...
Ο αγώνας κατά των τσιφλικάδων, στα χέρια των οποίων πέρασαν τα τσιφλίκια των Οθωμανών, ξεκίνησε, σχεδόν, αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, το 1881.
Κι αυτό γιατί οι τσιφλικάδες, που ήταν, κυρίως, από τους Ελληνες της διασποράς (Ρωσία, Ρουμανία, Τουρκία κλπ.) και πολλοί - Ζαρίφης, Ζάππας, Ζωγράφος, Σκυλίτσης, Στεφάνοβικ, Καραπάνος, Μπαλτατζής κ.ά - ήταν άνθρωποι του κεφαλαίου που ασχολούνταν με χρηματικές και τραπεζικές δραστηριότητες, είχαν διαμορφώσει απάνθρωπες συνθήκες ζωής για τους κολίγους.
Με το πέρασμα της Θεσσαλίας στην επικράτεια του Ελληνικού κράτους, η γη απλώς άλλαξε χέρια και από τον Τούρκο τσιφλικά πέρασε στον Ελληνα τσιφλικά.
Στο πλευρό των τσιφλικάδων ήταν οι τότε κυβερνήσεις, αρνούμενες να ικανοποιήσουν το αίτημα που άρχισαν να θέτουν οι κολίγοι για ψήφιση γενικού νόμου περί απαλλοτριώσεων των τσιφλικιών.
Η άγρια και βάναυση εκμετάλλευση από τους τσιφλικάδες και η άρνηση των κυβερνήσεων να ικανοποιήσουν αυτό το αίτημα, οδήγησαν τους κολίγους στον αγώνα. «Πρόδρομοι» του ξεσηκωμού του Κιλελέρ είναι πάμπολλες αγωνιστικές αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν σε χωριά των νομών της Θεσσαλίας, από το 1881 μέχρι το 1910.

Iδιαίτερο ρόλο σ' αυτόν τον αγροτικό ξεσηκωμό έπαιξε ο Μαρίνος Αντύπας. Το 1906 έρχεται από την Κεφαλονιά στον Πυργετό της Λάρισας, για να αναλάβει επικεφαλής στα κτήματα του θείου του, του τσιφλικά Σκιαδαρέση, κι αμέσως αρχίζει δράση, γυρνώντας τα χωριά της Θεσσαλίας και καλώντας τους κολίγους να ξεσηκωθούν κατά των τσιφλικάδων και να τους πάρουν τα κτήματα, ενώ παράλληλα οργανώνει τους πρώτους «αγροτικούς συνδέσμους». Οι τσιφλικάδες αντιδρούν και στις 9 Μάρτη του 1907 ο Ιωάν. Κυριακός, επιστάτης του τσιφλικά Αρ. Μεταξά, δολοφονεί τον Αντύπα. Οι κολίγοι τον μεταφέρουν νεκρό στα χέρια τους σε μια μεγάλη απόσταση, από τον Πυργετό στα Τέμπη. Η σορός του εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα και ενταφιάστηκε στο Ομόλιο.

ΑΡΧΕΙΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ

ΑΡΧΗ ΣΕΛΙΔΑΣ

____________

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

  © Blogger templates Palm by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP